Facebook ‘dọa’ người dùng để được thu thập dữ liệu

Trong bản cập nhật mới nhất trên iOS 14, ứng dụng Facebook và Instagram hiện lên một thông báo với người dùng xin phép họ cho mình thu thập dữ liệu. Trong thông báo này, Facebook cho biết việc lấy dữ liệu người dùng giúp họ “sử dụng Facebook miễn phí”.

Facebook đang “dọa” người dùng?

“Phiên bản iOS này yêu cầu chúng tôi hỏi ý kiến để theo dõi một số dữ liệu từ thiết bị nhằm tối ưu quảng cáo cho bạn. Bấm vào đây để xem chúng tôi sẽ hạn chế thu thập dữ liệu như thế nào nếu như bạn không bật tùy chọn lên. Chúng tôi sử dụng thông tin về bạn thông qua cả các ứng dụng và website khác để cho bạn thấy những quảng cáo cá nhân hóa hơn, giúp Facebook được sử dụng miễn phí và hỗ trợ những doanh nghiệp phụ thuộc vào quảng cáo để tiếp cận khách hàng”, thông báo này nêu rõ.

Thông báo trên ứng dụng Facebook được coi như một chiến lược “dọa” người dùng, theo nhà nghiên cứu công nghệ Ashkan Soltani. Ảnh: Ashkan Soltani.

Nói về thông báo này, đại diện Facebook cho biết đây là “màn hình cung cấp thông tin”, cho phép Facebook “nói rõ hơn về cách sử dụng dữ liệu để cá nhân hóa quảng cáo”.

“Facebook đã bắt đầu sử dụng chiến thuật dọa người dùng để đối phó với thay đổi về quyền riêng tư trên iOS 14”, nhà nghiên cứu công nghệ Ashkan Soltani, từng làm việc tại Ủy ban Viễn thông Mỹ (FTC) nhận định trên trang cá nhân của mình.

Facebook đã chỉ trích Apple ngay từ khi Táo khuyết công bố iOS 14. Đại diện của mạng xã hội này cho rằng việc thay đổi quyền riêng tư có thể khiến nhiều doanh nghiệp nhỏ, phụ thuộc vào mạng lưới quảng cáo của Facebook bị ảnh hưởng, khó tiếp cận khách hàng. Facebook thậm chí còn mua quảng cáo trên nhiều báo giấy để gây áp lực cho Apple. Trong báo cáo tài chính công bố cuối tháng 1, Facebook cũng gọi Apple là “một trong những đối thủ lớn nhất”.

Tuy nhiên, câu “giữ cho Facebook/Instagram miễn phí” trong thông báo dường như đi ngược lại chiến lược từ đầu của Facebook, đó là mạng xã hội này “sẽ luôn luôn miễn phí”. Theo The Verge, Facebook đã âm thầm bổ câu nói đó vào năm 2019. CEO Mark Zuckerberg từng nhắc tới khả năng có Facebook bản trả tiền vào năm 2018.

“Sẽ luôn có một phiên bản Facebook miễn phí”, Mark Zuckerberg cho biết khi điều trần trước Quốc hội Mỹ năm 2018.

iOS 14 sẽ thay đổi ngành quảng cáo và Facebook như thế nào?

iOS 14 đưa ra nhiều thay đổi giúp bảo vệ sự riêng tư của người dùng. Thay đổi lớn nhất nằm ở bản cập nhật iOS 14.5 vừa phát hành tuần qua với tính năng App Tracking Transparency (ATT).

Sau khi cập nhật iOS 14.5 và mở các ứng dụng trên iPhone, người dùng sẽ được hỏi liệu họ có muốn cung cấp hành vi của mình cho ứng dụng hay không. Có hai lựa chọn: “Yêu cầu ứng dụng không theo dõi” hoặc “Cho phép”. Theo Financial Times, đứng trước câu hỏi rất rõ ràng như vậy, phần lớn người dùng sẽ chọn không, mặc cho nhà phát triển trình bày lý do mình cần thu thập dữ liệu.

Từ iOS 14.5, người dùng có thể lựa chọn cho phép ứng dụng thu thập dữ liệu hay không.

Trước đây, các ứng dụng trên iOS được phép thu thập và chia sẻ một tập dữ liệu, bao gồm vị trí, có những app nào trên điện thoại, thời điểm dùng app, địa chỉ email (đã mã hóa), số điện thoại của người dùng. Tất cả những thông tin này được gán với một con số gọi là mã số cho nhà quảng cáo (IDFA).

Người dùng càng sử dụng iPhone lâu và qua nhiều app thì càng để lại nhiều dấu vết dữ liệu. Các ứng dụng, thông qua mã số IDFA, có thể sử dụng các dữ liệu đó để tạo ra một bộ hồ sơ ảo về người dùng, qua đó hướng các quảng cáo tới họ tốt hơn.

Kể từ iOS 14.5, mọi ứng dụng phải xin phép người dùng để được truy cập dữ liệu gắn với IDFA. Nếu như người dùng từ chối, ứng dụng sẽ không thể lấy dữ liệu gắn với IDFA của họ.

Nếu nhà phát triển tìm cách thay thế IDFA bằng một hình thức thu thập dữ liệu khác, ví dụ như địa chỉ email, ứng dụng sẽ bị coi là vi phạm quy định của App Store.

ZING