Risk To & Risk Max: Rủi Ro Lớn Nhất Của Nền Kinh Tế & Doanh Nghiệp Việt Nam

1. Khái niệm về rủi ro

• Rủi ro cơ bản: Là những rủi ro mang tính hệ thống, ảnh hưởng đến toàn bộ nền kinh tế hoặc một ngành cụ thể, không thể tránh khỏi bằng cách đa dạng hóa danh mục đầu tư. Ví dụ: suy thoái kinh tế, lạm phát, chính sách tiền tệ.

• Rủi ro cục bộ: Là những rủi ro xảy ra trong phạm vi một ngành, một doanh nghiệp hoặc một khu vực nhất định. Ví dụ: ngành thép bị ảnh hưởng bởi giá quặng sắt, doanh nghiệp bất động sản gặp khó khăn về vốn.

• Rủi ro toàn cục: Là những rủi ro mang tính toàn cầu, có thể ảnh hưởng đến nhiều quốc gia cùng lúc, như khủng hoảng tài chính 2008, đại dịch COVID-19, hay chiến tranh thương mại Mỹ – Trung.

• Rủi ro chính sách vĩ mô: Là những rủi ro đến từ sự thay đổi chính sách của chính phủ, như thay đổi thuế suất, điều chỉnh lãi suất, hoặc chính sách kiểm soát vốn.

---

2. Risk lớn nhất hiện nay của TTCK VN và Vĩ Mô VN

2.1. Risk lớn nhất của thị trường chứng khoán Việt Nam

• Thanh khoản suy yếu: Nhà đầu tư nước ngoài rút vốn mạnh, dòng tiền trong nước thận trọng do lãi suất cao và tâm lý e ngại rủi ro.

• Tâm lý bi quan: Sau sự kiện các doanh nghiệp lớn trong lĩnh vực bất động sản và ngân hàng bị siết chặt tín dụng, tâm lý nhà đầu tư bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

• Áp lực tỷ giá và dòng vốn ngoại: Đồng VND mất giá, trong khi đồng USD mạnh lên khiến dòng vốn ngoại có xu hướng rút khỏi thị trường.

2.2. Risk lớn nhất của vĩ mô Việt Nam

• Bẫy thanh khoản trong hệ thống ngân hàng: Các doanh nghiệp khó tiếp cận vốn, tín dụng tăng trưởng yếu.

• Khủng hoảng bất động sản: Nhiều doanh nghiệp bất động sản gặp khó khăn về dòng tiền, phải cắt giảm nhân sự, thậm chí đứng trước nguy cơ phá sản.

• Áp lực nợ công: Việt Nam cần huy động nguồn vốn lớn để phát triển hạ tầng và đầu tư công, trong khi nguồn thu từ thuế và ngân sách có hạn.

---

3. Risk To, Risk Max mà chúng ta đối mặt

3.1. Đâu là rủi ro lớn nhất của Chính phủ Việt Nam?

• Nợ công và thâm hụt ngân sách: Chính phủ đang phải cân đối giữa việc kích thích nền kinh tế và duy trì sự ổn định tài khóa.

• Khủng hoảng tài chính toàn cầu: Nếu nền kinh tế thế giới suy thoái, Việt Nam sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng do phụ thuộc lớn vào xuất khẩu.

• Tình trạng doanh nghiệp phá sản hàng loạt: Nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa không trụ nổi trong môi trường lãi suất cao và chi phí đầu vào tăng.

Bài học rút ra:

• Chính phủ cần có chính sách tài khóa linh hoạt hơn, hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận vốn dễ dàng hơn.

• Phải có chiến lược thu hút đầu tư nước ngoài thông minh để tránh phụ thuộc quá mức vào một thị trường như Trung Quốc.

---

3.2. Rủi ro lớn nhất mà các tập đoàn lớn của Việt Nam phải đối mặt?

• Viettel, Mobifone, FPT (Công nghệ, viễn thông):

  • Áp lực cạnh tranh từ các tập đoàn công nghệ toàn cầu (Apple, Google, Huawei…).

  • Chính sách kiểm soát dữ liệu và an ninh mạng có thể ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh.

  • Chi phí đầu tư cho 5G và công nghệ AI rất lớn, nhưng chưa chắc đem lại lợi nhuận ngay lập tức.

• Nhóm V (Vingroup, Vinhomes, VinFast…):

  • Khó khăn trong việc huy động vốn quốc tế.

  • Áp lực lợi nhuận khi phải mở rộng quá nhanh.

  • Nguồn cung bất động sản dư thừa nhưng khả năng thanh khoản kém.

• Nhóm sắt thép (HPG, HSG, NKG…):

  • Giá thép biến động mạnh theo thị trường thế giới.

  • Thị trường xây dựng đóng băng, nhu cầu thép giảm.

  • Cạnh tranh với thép nhập khẩu từ Trung Quốc.

Bài học rút ra:

• Các doanh nghiệp lớn của Việt Nam cần đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, không phụ thuộc quá nhiều vào một thị trường duy nhất.

• Cần đầu tư mạnh vào công nghệ để gia tăng giá trị sản phẩm thay vì chỉ cạnh tranh bằng giá bán.

---

3.3. Rủi ro liên hoàn domino kép là gì?

• Khi một ngành gặp khó khăn nghiêm trọng, nó kéo theo sự sụp đổ của nhiều ngành khác. Ví dụ:

  • Bất động sản suy thoái → Ngân hàng gặp vấn đề thanh khoản → Thị trường chứng khoán lao dốc → Người dân thắt chặt chi tiêu → Doanh nghiệp sản xuất, bán lẻ, dịch vụ đều lao đao.

• Nếu một trong những rủi ro trên xảy ra, rủi ro lớn nhất với doanh nghiệp vừa và nhỏ, hộ kinh doanh gia đình là mất thanh khoản, không có dòng tiền để tiếp tục hoạt động.

Bài học rút ra:

• Doanh nghiệp vừa và nhỏ cần phải có kế hoạch dự phòng tài chính dài hạn, tránh phụ thuộc vào một nguồn thu duy nhất.

• Cần tận dụng công nghệ số và thương mại điện tử để đa dạng hóa kênh bán hàng.

---

4. Vấn đề rủi ro lớn nhất hiện nay của nền kinh tế Việt Nam và doanh nghiệp Việt Nam là gì?

• Thiếu vốn và mất thanh khoản: Đây là vấn đề chung của toàn bộ hệ thống, từ chính phủ, doanh nghiệp lớn đến doanh nghiệp nhỏ và hộ gia đình.

• Sự phụ thuộc vào nguồn vốn nước ngoài: Nếu dòng vốn ngoại rút mạnh, nền kinh tế sẽ gặp cú sốc lớn.

• Thị trường nội địa yếu: Người dân thắt chặt chi tiêu khiến doanh nghiệp nội địa gặp khó khăn.

Kết luận:

• Việt Nam cần có chính sách tài khóa linh hoạt hơn, hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận vốn với lãi suất hợp lý.

• Doanh nghiệp Việt Nam cần đa dạng hóa nguồn thu, tối ưu chi phí và nâng cao năng lực cạnh tranh toàn cầu.

• Thị trường chứng khoán cần được hỗ trợ thanh khoản và niềm tin nhà đầu tư cần được củng cố.